Những tín hiệu tích cực

TT – Các chỉ số cơ bản của nền kinh tế như tăng trưởng GDP, sản xuất công nghiệp, xuất nhập khẩu… đều ở mức tương đối dù kinh tế thế giới vẫn chưa qua khỏi khủng hoảng, tiếp tục tác động đến sản xuất và đầu tư trong nước.

Thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi. Trong ảnh: khách hàng tìm hiểu thông tin về nhà đất tại sàn giao dịch bất động sản Phú Mỹ Hưng (TP.HCM) – Ảnh: T.T.D.

Đó là bức tranh chung về tình hình kinh tế – xã hội cả nước trong sáu tháng đầu năm, được đưa ra tại cuộc họp giao ban của Bộ Kế hoạch – đầu tư (KH-ĐT) hôm qua 24-6.

Dấu hiệu hồi phục

GDP sáu tháng đầu năm tăng 3,9%, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái (6,5%). Trong đó giá trị sản xuất công nghiệp có dấu hiệu phục hồi, đạt 324,2 ngàn tỉ đồng, tương đương mức tăng 4,8% so với cùng kỳ năm trước. Tuy giảm mạnh so với mức sáu tháng đầu năm 2008 (16,5%) nhưng sản xuất công nghiệp duy trì ở mức tháng sau tăng cao hơn tháng trước. Dẫn đầu trong sản xuất công nghiệp vẫn là khu vực kinh tế ngoài nhà nước tăng 7,6%, sau đó là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 4,5% và cuối cùng là khu vực kinh tế nhà nước tăng 1,5%. Sản phẩm có mức tăng trưởng khá cao trong nhóm hàng công nghiệp là máy điều hòa nhiệt độ (44,7%) và ximăng (24,1%). Theo ông Bùi Hà, vụ trưởng Vụ Tổng hợp kinh tế quốc dân Bộ KH-ĐT, mức tăng này thể hiện sự phục hồi của thị trường xây dựng và bất động sản.

Tính theo địa phương, Quảng Ninh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Cần Thơ, Khánh Hòa, Đồng Nai, Hải Phòng… đều có mức gia tăng giá trị sản lượng công nghiệp khá cao so với cùng kỳ 2008 và so với mức chung toàn ngành, trong khi một số nơi như Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Hải Dương, Đà Nẵng… lại giảm. Riêng TP.HCM có tổng giá trị sản lượng công nghiệp lớn nhất cả nước nhưng mức tăng trong sáu tháng đầu chỉ là 3,8%, thấp hơn mức tăng trưởng chung của toàn ngành.

Về dịch vụ, khu vực bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ vẫn tăng 20% so với cùng kỳ năm 2008 mặc dù nhu cầu tiêu dùng giảm sút. Bưu chính – viễn thông cũng không ngừng tăng trưởng. Cho đến nay số thuê bao điện thoại toàn mạng đạt 99 triệu, trong đó di động chiếm 86%, đạt mật độ 114máy/100 dân.

Gói trợ cấp mất việc triển khai chậm

Sáu tháng đầu năm, xuất khẩu đạt 27,6 tỉ USD, giảm 10,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá bình quân hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của VN đều giảm (giá dầu thô giảm 53%, cao su giảm 44%, cà phê giảm 28,3%, gạo giảm 21,6%…). Theo đại diện của Tổng công ty Cà phê VN, xuất khẩu cà phê tăng về lượng khá cao (27,3%), nhưng do giá giảm mạnh nên tổng kim ngạch giảm. Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may có xu hướng tăng dần, nhưng tính chung sáu tháng vẫn giảm 1,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Hàng giày dép cũng giảm 8,7%.

Ông Bùi Hà cho rằng trong sáu tháng cuối năm phải có nhiều biện pháp tác động, hỗ trợ xuất khẩu hơn nữa mới có thể đạt tăng trưởng dương của cả năm. Chịu tác động của việc sản xuất cho xuất khẩu và tiêu dùng trong nước, tổng giá trị nhập khẩu sáu tháng đầu năm giảm 34% so với cùng kỳ năm 2008, thể hiện mạnh ở việc giảm nhập khẩu sắt thép, ôtô nguyên chiếc, hóa chất, máy tính và linh kiện điện tử, phân bón… Tháng sáu là tháng thứ ba liên tiếp VN nhập siêu, sau ba tháng đầu xuất siêu do xuất khẩu vàng tăng đột biến. Tính chung nhập siêu sáu tháng đầu năm là 2,1 tỉ USD, chiếm 7,6% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Tại cuộc họp giao ban, ông Lại Quý Đạo, phó tổng giám đốc Ngân hàng Phát triển VN (VDB), đánh giá việc triển khai gói hỗ trợ doanh nghiệp trả lương cho công nhân nghỉ việc diễn ra tương đối chậm (tính đến nay VDB mới chỉ cấp cho 3-4 doanh nghiệp). Mặc dù theo gói hỗ trợ này, doanh nghiệp có thể vay VDB với lãi suất 0% để trả lương/bảo hiểm/trợ cấp mất việc cho người lao động, nhưng tính đến nay mới chỉ có 3-4 doanh nghiệp thực hiện vay của VDB.

Theo ông Đạo, một phần vì gói hỗ trợ này áp dụng từ ngày 1-1-2009 trong khi phần lớn số việc làm bị mất rơi vào năm 2008, ngoài ra chưa kể đến thủ tục xác nhận tài chính tại các sở lao động – thương bình & xã hội còn phức tạp và bản thân các doanh nghiệp cũng có tâm lý không muốn làm vì phải đi vay để trả tiền lương. "Chủ trương đưa ra kịp thời nhưng trong quá trình thực hiện còn nhiều phát sinh nên việc thực hiện gói hỗ trợ tín dụng để doanh nghiệp trả lương cho người mất việc mà doanh nghiệp không có tiền trả là rất chậm" – ông Đạo nói.