Nấm độc đe dọa lúa mì của thế giới

Nấm ở thân cây đã lan rộng mạnh mẽ và đang đe dọa đến vụ mùa của cây lúa mì trên thế giới, thậm chí bao gồm những dòng cây có thể chống cự lại bệnh tật trước đây.

Khảo sát ở Uganda năm 1999, Ug 99 là một loại nấm phát triển ở thân cây, mà Uganda điều tra về loại nấm mọc ở lúa mì và lúa mạch, gây thảm hại hoặc thậm chí làm chết cây trồng.

Nấm lan rộng ở Iran và một số nơi khác ở Nam Phi. Nhiều khoa học gia tin rằng nấm đe dọa lúa mì ở Ấn Độ và Trung Quốc, nơi có hàng tỉ người sống dựa vào hạt gạo. Nếu nấm mốc này lan đến Mỹ, nó có thể đe dọa hầu hết các vụ trồng lúa mì của chính quốc gia này.

Theo ông Martin Carson, nhà lãnh đạo nghiên cứu tại phòng thí nghiệm về bệnh ngũ cốc (CDL) của trường đại học Minnesota cho biết, Ug99 đã biến âm sắc ít nhất hai lần kể từ khi được phát hiện. Mỗi giờ nó tạo ra chất độc hại khác nhau.

Có hai sự khác nhau được nhà nghiên cứu (CDL) Yue Jin và các đồng nghiệp khám phá ra. Đầu tiên, họ quan sát hai dòng lúa mì đang phát triển tại Kenya, mang một loại gene kháng cự lại Ug99 nhưng các dòng khác trở nên có thể chịu đựng loại nấm ở các cánh đồng Kenyan.

Nhiều nghiên cứu tại phòng thí nghiệm tiết lộ chiều hướng của nấm tấn công cây trồng về gen kháng cự là sự khác biệt mới của Ug99.

Steffenson Brian, một nhà nghiên cứu về nấm cho biết: Ug99 có khả năng mở ra cuộc Cách mạng xanh do Norman Borlaug, Đông Nam Á lãnh đạo bởi vì nó có khả năng tấn công sản lượng lúa mì cao. Ông Norman Borlaug đã làm việc cực lực để gây giống cho sự kháng cự đó.

Steffenson, Jin và đồng nghiệp đang chứng minh lúa mì ở các khu vực bị tác động rất dữ dội giống như Ethiopia và Kenya trong một cuộc đua để tìm ra sự kháng cự kéo dài đối với nấm và kết hợp giữa lúa mì và lúa mạch.

Cách để làm chậm lại sự tiến hóa tính độc hại là có nhiều loại gen chống cự lại Ug99, Matt Rouse, nghiên cứu sinh ở khoa Bệnh cây trồng đã thành công gần đây cho biết. Rouse vừa mới tìm ra hai loại gen chống cự mới và nhận biết phân tử mà có thể dễ dàng nhận thấy và đưa vào phục vụ như là biểu tượng lá cờ nhằm thể hiện sự có mặt của chúng. Điểm nhận biết này giúp các nhà khoa học tìm ra cho cây trồng có loại gen kháng cự để chúng sẽ được sử dụng cho việc gây giống.

Các nhà nghiên cứu cũng đang tìm kiếm chất đặc biệt gọi là protein kích thích, mà Ug99 sử dụng làm lây nhiễm cây trồng. Nếu những thứ kia được đồng hóa cho các loại cây trồng khác, điển hình như lúa thì có thể được kiểm tra liệu chúng có loại gen được bảo vệ chống lại protein kích thích. Ngoài ra, những loại gen đó cung cấp nhiều nguồn mới kháng cự giúp bảo vệ lúa mì và lúa mạch.

Theo Les Szabo từ phòng thí nghiệm Bệnh ngũ cốc cho rằng, nếu chúng ta hiểu được, chúng ta có thể tạo ra loại gen với tên “de novo” có thể ngăn chặn cần thiết loại nấm gây nhiễm này.